Manifestua:
Hiri barnean proiektatzerako orduan beti ahalegintzen gara eraikina bere inguru fisikoan nolabait integratzen. Hala ere, zenbaitetan eraikin edo eraikin multzo baten eragina hirian errealitate fisikotik, beste errealitate batzuetara hedatu daiteke, errealitate soziala, kulturala edo ekonomikoa esatera.
Beraz, enkargatu izan zaizkigun eraikinen integrazioa hirian lortzeko beharrezkoa ikusten dugu agente ezberdinen erlazioak zehaztea beraien arteko sinergiak eta sinbiosiak bilatuz proiektuaren integrazio total bat bilatzeko. Horretarako erlazio ezberdinak astertuko dira, baloratu eta azkenik beharko balitz modifikatu eta modifikazio hori gauzatzeko ze pauso eman behar diren aztertu.
Aztergai daukagu
Baiona, 44.406 biztanleko hiria. Lapurdiko hiriburu, Iparralden. Errobi eta Aturri ibaiak elkar aurkitzen diren puntuaren inguruan erakia. 1998an Unesco gizadiaren ondare izendatu zuen. Bere ekonomia turismoa, komertzioan eta industria siderurgiko eta kimikoan oinarritzen da.
/Wikipedia/
1.Lekua - Leku Erlazioak: eremu fisikoen arteko erlazioa
NOLAKOA DA ORUBBEAREN ERLAZIOA BERE INGURU GERTUAREKIN?
Zer dauka Iparraldean? Zein erlazio sortu beharko litzateke bertan dauden elementuekin?
Rue Peletier, Noizbait orubea okupatu izan duten eta gaur egun dauden etxebizitza eraikinen artean doan kalea. Ezinbestekoa kalea mantentzea, hiri zirkulazioak ez haustekoeta orubean eratu daitekeen espazio publikoek hiriarekin lotura bat izateko.
Zer dauka Ekialdean? Zein erlazio sortu beharko litzateke bertan dauden elementuekin?
Kanpuseko erakinak. Kontuan izanda administrazio berdinarenpean daudela posiblea da programa komunen bitartez erlazioak sortzea. Ezinbestekoa izango da egun tokian dagoen hegoaldeko administrazio bulegoetara eltzeko dagoen pasoa mantentzea.
Zer dauka hegoaldean? Zein erlazio sortu beharko litzateke bertan dauden elementuekin?
Administrazio eraikinak. Orubea eta erekinen artean harrexi baten bidez mugaturiko gune bat dago. Eraikinekin publikoak diren arren ez dute publikotasunik erakusten, baliteke bere iragan militarragaitik izatea. Gotorleku izaera hori potentziatu beharko litzateke?
Zer dauka mendebaldean? Zein erlazio sortu beharko litzateke bertan dauden elementuekin?
Errobi ibaia. Ahazturik elementu handia. Erdiaroko hiriaren bizkarretara bizi da. Interesgarria liteke puntu honetan nolabaiteko loturagune bat ezartzea berarekin.
Zer dauka behekaldean? Zein erlazio sortu beharko litzateke bertan dauden elementuekin?
Aztarnategia. Historian zehar orubeak hainbat eta hainbat aldaketa jaso izan ditu. Bertan garai ezberdin bakoitzean eraikin ezberdinak egon dira kokatuta, konbentu batetik arselan militar bateraino. Gaur egun seguruenik bertan jarraituko dituzte eraikin hauen zimenduen aztarnak. kontuan hartzekoak duten balore historikoagaik. Interesgarria liteke ziemendu horiek aprobetxatzea, ondare ondar gehiago ez sortzeko bidean.
Zer dauka goian?
43°29′33″N 1°28′35″W koordenatuetan aurkitzen den zeru puxka.
NOLAKOA DA ORUBBEAREN ERLAZIOA BERE GERTUTASUN ERDIKO
INGURUAREKIN?
Orubea beste eskala batera aztertzen badugu, konturatu gintezke nola, baluartea ete hiri trinkoaren artean ageri den espazio residualen sekuentzia baten barte den. Espazio hori muga fisiko bat izateaz gain muga programatiko bat ere izango da, ekipamendu eta etxebizitza artean. Muga egoera horrtan espazio biak zerbitzatzen dituen aparkaleku bilakatu da.
Zer egin mugarekin?
Gilles Clement-ek hirugarren paisaiaz hitz egitean kontatu zigun bezala, muga eremuak dira eremu guztien artean aberatzenak, bertan batzen baitira alde bakoitzeko indarrak aniztasun maximoa lortuz. Dudarik gabe, hainbesteko potentziala duen gune hau ezin daiteke parking bat bezala desaprobetxatu.
NOLAKOA DA ORUBBEAREN ERLAZIOA BERE INGURU URRUNAREKIN?
Azken atzerrabizta bat egiten badugu lekuan konturatu gintezke hiriari berez, espazio berderik ez zaiola falta. Erdiaroko hirigune trinko guztia noizbait baluartea izandako terreno berdez dago inguratua, zeinetan hainbat kirol ekipamendu dauden. Gure orubea hiritrinkoak berdeguneak eta ibaiak inguratzen dute, Beraz...
Zer izan behako litzateke gure orubea, berdegune, hiritrinko edo ibai?
Gure orubea hiruren arteko trantsitzio gune bat izan beharko da, beraz, berdegune, hiritrinko eta ibai izan beharko da.
Lekua - Pertsona Erlazioak: Giza faktoreak eta eremu fisikoen arteko erlazioak
NOLAKOAK DIRA HIRIA-HIRITARRAK ERLAZIOAK?
Nolakoa da hiria?
Baiona ondare arkitektoniko garrantzitsu bat du. Unescok babestua. Horrek espazio eta eraikin publiko asko izostuta egotea ekarri du. Berain garai bateko itxuraren islada mantenduz papelez osaturiko antzigar geruza batenpean
Baiona hiri turistiko bat da. Ipar Euskal Herriko hiri nagusia. Horrek espazio eta eraikin publiko gehienak turistentzako prestatuak egotea ekarri du.
Zer behar da?
Eraldatu daitezkeen espazioak behar dira, non elementu efimeroek hiritarren beharrak aldatu ahala aldaketak jasoko dituzten, ondare babes lege baten barruan aurkitzen ez den eremua.
Hiritarrentzako espazioak, behar dira, Hiritarrentzako pentsatuak, hiritarren beharrak asetzeko eta ez turismoarenak.
zein estrategia jarraitu?
Dudarik gabe ezin daiteke planteatu babesturik dagoen ondarea eraistea, Baionako gizartearen historia eta identitatearen erakusle izateaz gain, gizadio osoarentzat interes kulturaleko eraikinak baitira. Ezin daiteke ordea planteatu eraikinak bere baitan izostea, bestela hiria egungo bizimodua jaso ezingo duen hiri museo soil bat bilakatuko da. Diogenesen Sindrome arkitektonikoa ekidin behar dugu hiritxokoak izaten jarraitu ahal izateko. Galderari erantzuna... Eraikin eta espazioen birtziklatzea, beste funtzio garaikide batzuetara moldatu
.
NOLAKOAK DIRA HIRITAR-UNIBERTSITATE ETA UNIBERTSITARIO-HIRI ERLAZIOAK?
Unibertzitateak gehienetan aurkitzen den hiriarekiko jarrera autarkiko bat hartzen du. Modu honetan hiriarengandik ahalik eta dependentzia maila txikiena lortzen saiatzen da. Horrek dakartzan arazo guztiekin. Zonifikazioa, urteko hilabete jakin batzuetan eta eguneko ordu jakin batzuetan aktibitaterik ez dagoen eremuen sorrera, ekipamenduen bikoizketa, elitismoa... Jarrera autarkiko horretan hainbat eta hainbat emaitza negatibo aurki genitza.
Zein estrategia jarraitu hau ekiditzeko?
Berebizikoa da jarrera autarkikoarekin bukatzea eta unibertsitatea eta hiriaren artean elkartrue sinbiotiko bat bultzatzea. Honek bai hiri eta bai unibertsitateari onunak ekarriko lizkieke biak baidaukate elkarri zer ezkeini. Hiriak kafetegi, jatetxe, kirol ekipamendu etabar ezkeini ditzake, unibertzitarioak bezero bilakatuz eta ekonomia lokala potentziatuz. Unibertsitateak berriz, hiritarrentzako, aretoak, seminiarioak, esposaketak eskeini ditzake, jakintza hiriari irekiz.
NOLAKOAK DIRA UNIBERTSITARIO-UNIBERTSITATEERLAZIOAK?
Zaila da definitzea unibertsitario baten erlazioa unibertsitatearekin, izan ere, bai unibertsitarioa eta bai unibertsitatea egoera aldaketa, baina orokorrean esan daiteke unibertsitarioa ez dutela hainbeste erabiltzen dituzten espazioen gan eraldaketak sortzeko aukerarik. Kasurik arruntena, gela, areto edo liburutegi espazio generikoak erabiltzen dira, zeinek ez daukan zertan ezegokia izan behar.
Hala ere, hain aldakorra den erabiltzaile bat dugula kontuan izanik, interesgarria izan daiteke kolektiboki aldatuko diren espazioen eraketa, erabiltzaileen jarrera aktiboago bat lortzeko eta ,elkarlanean, beraien artean loturak eratzeko..
Pertsona- Pertsona Erlazioak: giza faktoreen arteko erlazioak
NOLAKOAK DIRA HIRITAR-HIRITAR ERLAZIOAK?
Baiona Agenda 21-aren ekimenaren barnean hiritarren parte hartze karta idatzi zuen pasadan urtean. Honen bitartez udaleko erabakietan hiritarrek badute zer esan. Hiria sektoreka banatzen da. Sektore bakoitzean hiritar biltzarrak gauzatuko dira eta ondoren sektore bakoitzeko ordezkarien artean udaleko erabakietan botoa izango duen kamara bat eratuz.
Honek Baionan partaidetze espiritu bat badagoela erakuzten digu, eta posiblea dela hiritarrak elkarlanean jartzea ongizate komuna lortzeko xedearekin.
NOLAKOAK DIRA HIRITAR-UNIBERTSITARIO ERLAZIOAK?
Unibertsitarioak hirian pasozko biztanleak izan ohi dira ikasten duten hirietan (hiria kuestioan bere jaioterria ez bada, noski). Unibertsitatera heldu, ikasi, gainditu eta ospa. Tartean zenbait parranda.
Interesgarria litzateke, irakaskuntzan heziketa programaren konplementu bezala zenbait jarduera planteatzen, non interes komunak partekatuz, hiritarren eta unibertsitarioen artean, sinergiak sortuz, hiria hobetzea planteatzen den.
Hiritarrek lehen mailako laguntza profesionala jasoko lukete berain hiria hobetzeko, unibertsitarioak berriz berien ideiak praktikara eramateko aukera eta lekuko errealitaren dimentsio berriak ezagutzeko parada izango luke. Eta bai hiritarrek eta unibertsitarioak lortuko lukete beste modu batere posible ez den lotura pertsonalak.
NOLAKOAK DIRA UNIBERTSITARIO-UNIBERTSITARIO ERLAZIOAK?
Unibertsitatean maiz gertatzen da bai irakasle-irakasle, ikasle-irakasle edo ikasle-ikasle taldeak batzea osatzea tailer edo ikerketak gauzatzeko ikasketa programatik kanpo. Enkarguan irakasle eta ikasleentzako bizitegiak ikasten dira. Interesgarri litzateke, irakasgelatik kanpoko arreman horiek gertaarazi eta potentziatzen duen arkitektura bat planteatzea sujetuen arteko elkarlaguntza sustetzeko.
Ondorioak: Programaren birdefinizioa eta aktuazio eremuaren birpartzelazioa
Jasotako eremuaren eta programaren leku ezberdinen , pertsona eta leku ezberdinen eta pertsonen arteko erlazioak aztertu ondoren orubea birpartzelatu egin da, muga berriak ezarriz, eta programa berrinterpretatu da, bertako elementu eta partaideen artean erlazio berriak planteatuz.
PROGRAMAREN BERRINTERPRETAZIOA
Eskuartean dugun lursaila muga fisiko eta programatikoan eratzen duten espazio publiko sekuentzia baten atala bat da. Muga egoera gaitzetsi beharrean potentzial bezala ulertu daiteke, Gilles Clement-ek esan bezala, mugetan gertatzen dira gauzarik interesgarrienak. Hori dela eta prograba birplanteatu egiten da egoera hori aprobetxatzeko eta agente ezberdinen artean sinergiak bilatzeko.
ORUBEAREN MUGA BERRIAK:
Muga egoerak orubea aldakor bilakatzen du, ezegonkor. Baiona hiri turistiko bat dugu, Baiona ondare arkitektoniko garrantzitsu bat duen hiri bat da. UNESCO-k babestua. Bere espazio publikoa bi faktore hauen menpean daude. Ez dago Bainoan espazio aldakorrik... Muga egoera hau daukagun toki honetan aurki genezake aldakorra izan litekeen espazio hori sortzeko aukera. Non hiritarraka eta unibertsitarioak elkarlanean beraiena den espazio hori eraikiko duten.
Paisagintza eskolatik ortu urbanoak, lorategi eta negutegi kolektiboak sortzeko ekimenak sortuko dira, hiritarren partaidetzarekin bat. Arkitektura eskolako ikasleek eraikin efimeroen diseinuak gauzatueta eraikiko dituzte hiritarrekin batera , aldian aldian, hiritarren eskaerak hazetzeko.
Esperientzia eta jakinduria elkartruke bat egongo da, eta baita, jakintza eta esperientzia berriak sortuko dira, baten bat aipatzearren, hiria denon artean elkarlanean erakitzea posiblea dela.